En Sıcak Konular

Müttefiklere korku salan toplar

25 Nisan 2022 11:10 tsi
 Müttefiklere korku salan toplar Çanakkale Kara Savaşları sırasında, müttefik kuvvetleri askerlerine büyük güçlükler yaşatan toplar, zaferin kazanılmasında kilit rol oynadı.

 Müttefiklere korku salan toplar

MEHMET BAYER - 25.04.2022 - HİBYA - Çanakkale Kara Savaşları sırasında, müttefik kuvvetleri askerlerine büyük güçlükler yaşatan ve işgalciler tarafından ''Asiatic Annie'', ''Beachy Bill'', ''Anafarta Annie'' adı verilen toplar, zaferin kazanılmasında kilit rol oynadı.

Gelibolu Yarımadası'nda 24-25 Nisan tarihlerine başlayan çıkarma harekatı, denizin ardından karada da çetin bir mücadelenin başlamasına neden oldu.

Araştırmacı yazar Mustafa Onur Yurdal, HİBYA'ya yaptığı açıklamada, Gelibolu'nun bir yarımada ve 3 tarafının denizle çevrili olmasının, bunun yanında yarımadanın güney bölgesinin kuzeye nazaran daha düz arazilerden oluşmasının müttefik komutanlarının planlarında baş etmen olduğunu söyledi.

Müttefiklerin güneyde, hem kara, hem de deniz topçusundan oldukça fazla yararlandığını, neredeyse her taarruzdan önce aynı anda deniz ve kara topçusunu kullandığını, 2. Kirte'de müttefik planının tüm ana etmenini topçu birliklerinin oluşturduğunu aktaran Yurdal, fakat kuzeyde ise bölgenin dere ve vadilerden oluşmasının siper hatlarının yakın olması sonucunu doğurduğunu, birliklerin birbirilerine yakın mesafelerde tutunabildiğini, bunun sonucunda da özellikle deniz topçusundan yeterli desteği alamadığını vurguladı.

Yurdal, buna karşın Türk birliklerinin kuzeyde çeşitli bataryalarını etkili bir biçimde kullandığını, güneyde müttefikler kadar stratejik topçu kuvvetine sahip olmasa da Anadolu yakasındaki topçu birlikleriyle Kerevizdere'deki Fransız birlikleri üzerine etkili ve caydırıcı isabetlerde bulunmayı başardığını bildirdi.

Kara muhareberelerinde bazı topların düşman birliklerine gerçekten de korku saldığını belirten Yurdal, ''Müttefik askerleri bunların bazılarına çeşitli adlar taktı. Bunlar şüphesiz 'Asiatic Annie', 'Beachy Bill' ve 'Anafarta Annie'den başkaları değildi.'' dedi.

 


Asiatic Annie (İntepe topları)


Yurdal, Asiatic Annie adı verilen topların Seddülbahir-Ertuğrul Koyu civarına tesirli, hatta zaman zaman Tekke Koyu'na da erişebilen tahrip edici atışlar yaptığını bildirdi.

Asiatic Annie'nin her ne kadar Topçamlar değil, İntepe grubu topları diye belirtilse de bunun müttefik askerlerinin tanımıyla ele alındığında, müttefiklerin Asya grubundaki toplara verdikleri genel bir ad olduğunun rahatlıkla söylenebileceğini dile getiren Yurdal, ''1915 yılının Haziran ayı geldiğinde Asiatic Annie'den şikayetler ve çekinceler artmış, askerlerde bir korku belirmeye başlamıştı. Korkulan da olmuş Fransız General Gouraud 30 Haziran 1915 tarihinde komuta mahallinden Ertuğrul Koyu'na kurulu bir seyyar hastanedeki yaralıları ziyaret etmeye giderken İntepe bölgesinden atılan bir top mermisi sonucu yaralanmıştır.'' dedi.

Yurdal, İngiliz askerlerinden Denizci Er Joe Murray'ın farklı zamanlarda Asiatic Annie'nin korkutuculuğunu ve ürkütücülüğünü kaleme aldığını, yaşadıklarını ve hissettiklerini günlüğüne şöyle yansıttığını söyledi:

''En ünlü Türk bataryaları, Asya kıyısından ateş eden ve hepsine birden 'Asyalı Annie' adı verilen toplardı. W kumsalının (Teke Koyu) üzerindeki bu düzlükten patlayan topun namlusunun parıltısını görürdük ve lanet şey sonra düşerdi...Ve korkunç bir gürültü. Mermi yere düştükten sonra tren gibi bir gürültüsü vardı. Gürültü kötüydü ama kumsaldaki İngilizler için de kurtuluştu, 10 atışın sekizinde mermiler patlamazdı bile. Ama yine de çok ürkütücüydü.''

Beachy Bill (Palamutluk Sırtı Topları Bataryası)
 
Mustafa Onur Yurdal, Gelibolu seferi boyunca kara muharebelerinde düşman kuvvetlerine en çok zarar veren ve adından söz ettiren diğer topların Palamutluk Sırtı'ndaki toplar olduğunu ifade etti.

Gelibolu seferi boyunca, Anzak Koyu'nda sadece Beachy Bill'in yaklaşık 1.000 askeri öldürdüğü veya yaraladığının tahmin edildiğini belirten Yurdal, ''Palamutluk Sırtı'nda bulunan bu toplar, esasen müttefiklerin 18 Mart'taki boğazı geçme girişimlerinden beri duruyordu. 18 Mart - 25 Nisan arasında da bu topların korunması Yarbay İrfan komutasındaki 25 Alay'a verilmişti. Bunların 150/24 mm’lik olduğu belirtilmektedir.'' dedi. 

Yurdal, cephede bulunan Avustralyalı savaş muhabiri Charles Bean'in buradan ilk atışın 5 Mayıs 1915'te yapıldığını ve ilgilenilmesi gereken önemli bir unsur olduğuna işaret ederek, şunları kaleme aldığını kaydetti:

''Burada siperler birbirine yakın değildi ve ani, güçlü küçük bir saldırı tehlikesi yoktu. Topçu sınıfı Kabatepe ve Eceabat arasında Olive Grove’un (Palamutluk Sırtı) düşük etkili atışları düşmanın nispeten uzak bataryalarıyla ilgilenmesi gereken en önemli kısımdı. 5 Mayıs'ta orada saptanamayan bir yerden ilk defa bir Türk bataryasının ateşi belirdi sonradan Beachy Bill olarak bilinen bir bataryanın sefer sırasında yalnızca sahilde 1000'in üzerinde kayba neden olduğu söylenmekteydi. Sahil üzerine ve ona yaklaşan kayıklara ilk gülle ateşi tam kanattan kıyı boyunca hızla yayılan şarapneli Kabatepe dağlık burnunun boynu üzerinde bir bataryadan geldi. Bu batarya yıkıldı ya da özellikle Bacchante’nın ateşi tarafından işlemez duruma getirildi ve daha sonra Kabatepe’den sadece birkaç top patlaması gerçekleşti. Çıkarmayı takip eden hafta boyunca düşmanın sahildeki gücünü yıpratmak için açılan ateş doğrudan iç kısımlardaki bataryalardan geldi ama, şarapnel çok az bir etkiye sahip derecede patlatıldı. Bölükteki yığınlarda çoğalan bisküvi yığınları ve cephane kutuları tıbbi malzemeler, saman balyaları ve çeşitli görevleri bekleyen insanlar için yeterli korumayı sağladı. Bu arada sahil güçleri çoğunlukla sıradan saçmalardan hafif yaralar alıyormuş gibi görünen, bölümün merkezinden aşağı uzun çizgiler çizen top, katır ve atlara aldırmaksızın çalışmaya devam etti.''

Müttefik askeri Binbaşı Fred Waite'nin Palamutluk Sırtı toplarını en ölümcül toplar olarak tanımladığını aktaran Yurdal, Waite'nin anılarında toplarla ilgili şu bilgilerin yer aldığını bildirdi:

''En öldürücü silah ya da batarya Kabatape’nin sahil kesimine uzak bir yerde, iç tarafında bulunan Olive Grooves’tan (Palamutluk Sırtı'ndan) atış yapan Beachy Bill idi. Sahilin diğer bir tarafını etkisi altında tutan diğer uzun menzilli bir top ise ve birliklerimiz tarafından Anafarta Annie olarak adlandırılmış, W Hills'te (İsmailoğlu Tepe) bulunan toplardı. Bizim pek çok topumuzun adı yoktu. Sadece Walker’s Ridge'de (Serçetepe) bulunan Hint Dağ Bataryasına Rumbling Rufus (Guruldayan Rufus) adını vermiştik.''  

Yurdal, müttefik askerlerinin dilinden de anlaşılacağı üzere Beachy Bill'in düşmana aman vermediğini, Türk’ün kudretinin Gelibolu'daki simgelerinden biri olduğunu, neden Beachy dediklerinin tam olarak bilinmese de büyük ihtimalle çıkarma sahili ve iskeleleri etkisi altına aldığından ötürü bu adı aldığına işaret etti.

Anafarta Annie (Küçük Anafarta Topları-İsmailoğlu Tepe Bataryası)

Onur Yurdal, Anzak kuvvetlerinin ana mühimmatlarının ve çıkarma iskelelerinin bulunduğu Anzak Koyu ve kuzey plajı sağ kanattan Palamutluk Sırtı toplarının ateşi altındayken, sol kanattan da başka bir bataryanın ateşi altında bulunduğunu, bu sebeple müttefik belgelerinde Beachy Bill'den bahsedilirken ''Anafarta Annie'' olarak adlandırdıkları bir toptan daha söz ettiğini, bu iki toptan dolayı muzdarip olduklarını belirttiklerini dile getirdi.

Bazı Türk ve yabancı Gelibolu araştırmacılarının bunların Küçük Anafarta topları olduğu iddiasında bulunsalar da 2 faktörün bunların İsmailoğlu Tepe’de (W Hills) bulunan bataryalar olabileceğini gösterdiğini anlatan Yurdal, şu bilgileri verdi:

''Bu faktörlerden birincisi, Küçük Anafarta toplarının bombardımana tabi tutulan mevzilere uzaklığı ve görüş açısı. 4,7 inchlik Krupp toplarından oluşan Küçük Anafarta topları Anzak Koyu'na yaklaşık (kuş uçuşu) 7 kilometre uzaklıktadır. Öte yandan İsmailoğlu Tepe'nin ise bu noktalara uzaklığı (kuş uçuşu) 5 kilometredir. Dolayısıyla İsmailoğlu Tepe’de bir batarya olması sebebiyle atışın buradan da yapılabileceği kanısını güçlendirmekte. İkinci ve bence daha önemli bir faktör ise bu toplardan bahsedilirken birçok günlükte veya tarihi belgede Anafarta Annie'nin W Hills'ten atış yaptığı açıkça yazılmıştır. Binbaşı Fred Waite de The New Zealanders at Gallipoli adlı eserinde bunu yazanlardan biridir. Fakat bazı askerler de bu atışların Mestan Tepe'nin kuzeyinden yapıldığını da yazmıştır.''

Yurdal, Anafarta Annie’den tek bahsedenin Binbaşı Fred Waite olmadığını, 2. Avustralya Piyade Tugayı Otaga Taburu'ndan Henry Lewis'in de aynı topun gazabına uğrayanlardan biri olduğunu ifade ederek, şöyle konuştu:

''Lewis, Anafarta Annie ve Beachy Bill hakkında diğer askerlerin günlüklerinde anlattıklarına paralel olarak atışların sahilde yoğunlaştığını belirtirken şunları söylüyor, 'Türklerin bombardımanından asla başımızı kaldıramıyorduk. Gece yarısı bile Anzak Koyu yüzmek için güvenli değildi. Anafartalar'da bulunan ve adını Farting Annie verdiğimiz bu top sürekli bombardıman halindeydi. Toplar ve şarapneller sahile düşmeye başladığında sahil boyunca yığılmış bisküvi ve diğer malzeme yüklü kutuları sahilden toplamaya çalışıyorduk.''

Anafarta Annie toplarının en ölümcül vuruşlarından birine de 2. Hafif Süvari Alayı'ndan George Green'in şahit olduğunu, Green’in anlatılarına göre 24 Haziran 1915’te bir grup askerin denizde banyo yaparken atılan tek bir top mermisinin şarapnelleriyle 18 askerin yaralandığını gördüğünü, bunun inanılmaz olduğunu söylediğini aktaran Yurdal, bahsi geçen, adına şiirler dahi yazılan ''namlı'' topların neredeyse hiç bilinmediğini, adlarının çok az ya da hiç anılmadığını, burada amaçlananın sadece toplar değil, topçular olduğunu kaydetti.


Hibya Haber Ajansı



Bu haber 1,645 defa okundu.


Yorumlar

 + Yorum Ekle 
    kapat

    Değerli okuyucumuz,
    Yazdığınız yorumlar editör denetiminden sonra onaylanır ve sitede yayınlanır.
    Yorum yazarken aşağıda maddeler halinde belirtilmiş hususları okumuş, anlamış, kabul etmiş sayılırsınız.
    · Türkiye Cumhuriyeti kanunlarında açıkça suç olarak belirtilmiş konular için suçu ya da suçluyu övücü ifadeler kullanılamayağını,
    · Kişi ya da kurumlar için eleştiri sınırları ötesinde küçük düşürücü ifadeler kullanılamayacağını,
    · Kişi ya da kurumlara karşı tehdit, saldırı ya da tahkir içerikli ifadeler kullanılamayacağını,
    · Kişi veya kurumların telif haklarına konu olan fikir ve/veya sanat eserlerine ait hiçbir içerik yayınlanamayacağını,
    · Kişi veya kurumların ticari sırlarının ifşaı edilemeyeceğini,
    · Genel ahlaka aykırı söz, ifade ya da yakıştırmaların yapılamayacağını,
    · Yasal bir takip durumda, yorum tarih ve saati ile yorumu yazdığım cihaza ait IP numarasının adli makamlara iletileceğini,
    · Yorumumdan kaynaklanan her türlü hukuki sorumluluğun tarafıma ait olduğunu,
    Bu formu gönderdiğimde kabul ediyorum.




    Yazarlar

    En Çok Okunan Haberler

    Şirket Haberleri ŞİRKET HABERLERİ


    Haber Sistemi altyapısı ile çalışmaktadır.
    6,495 µs